سرویس ایران جوان آنلاین: بر اساس گزارشهای سازمانهای هواشناسی داخلی و خارجی، ایران طی سالهای آینده و به خصوص تا سال ۱۴۰۰ بارشهای خوبی در پیش دارد و حتی برخی کارشناسان از ورود ایران به یک دوره ۲۰ ساله ترسالی خبر میدهند. البته بارشهای اخیر و سرریز شدن سدها هم نشان میدهد روزهای خوبی در راه است. با این اوصاف مشخص نیست چرا مسئولان امر هیچ صحبتی در رابطه با برنامههایشان برای مدیریت آب نمیکنند و گویی همه چیز را به امید خدا سپرده و در سایه حرفهای شیرین و نمناک بارشها به خواب خوششان ادامه میدهند و منتظرند تا ابر و باد و مه و خورشید و فلک خودشان وارد عمل شوند و با تأمین آب مورد نیاز کشور سفرههای آب زیر زمینی را نیز پر کنند و پایانی بر داستان دنبالهدار خشکسالیها باشند.
با اینکه بارش برف و باران طی ماههای اخیر نشان داده میتوان به پیشبینیها در مورد ورود ایران به ترسالی امیدوار بود، اما نباید فراموش کنیم که ایران علاوه بر قرار داشتن در منطقه خشک و نیمه خشک، بیش از دو دهه است که با خشکسالی شدید دست و پنجه نرم میکند و بر اساس شاخص خشکسالی کوتاه مدت حدود ۸۹ درصد مساحت کشور با درجات مختلف خشکسالی مواجه است که ۲۵ درصد خشکسالی خفیف، ۳۵ درصد خشکسالی متوسط، ۲۲ درصد خشکسالی شدید، ۸ درصد خشکسالی بسیار شدید و تنها حدود ۱۰ درصد مساحت کشور در شرایط طبیعی قرار دارد. در مقیاس بلندمدت نیز پهنههای بسیار وسیعی از کشور درگیر خشکسالی هستند و خشکسالی شدید و بسیار شدید در استانهای تهران، البرز، قزوین، فارس، خراسانرضوی، شمال و جنوب کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، بوشهر، کرمان، کرمانشاه، یزد و سمنان دیده میشود.
به گفته کارشناسان سازمان هواشناسی، سال آبی از اول مهر هر سال شروع میشود و تا پایان شهریورماه سال بعد ادامه دارد. بنابر این بارندگیهایی که در شهریور در ایران اتفاق افتاده ربطی به سال آبی کنونی یعنی ۹۷- ۹۸ ندارد. اما رخدادهای بارندگی امسال آبی از اول مهرماه تاکنون بسیار خوب بوده و در تمام شش حوضه اصلی کشور میزان بارندگی طی این ۳ ماهی که از سال آبی گذشته نسبت به مدت مشابه سال گذشته بهتر بوده است.
براساس گزارشهای مستند نیز میتوان متوجه شد که نسبت به میانگین درازمدت ۵۰ ساله به جز حوضه مرزی شرقی که هنوز نسبت به میانگین درازمدت، ریزش آسمانیاش کمتر است در بقیه حوضهها وضعیت بارندگی حتی از میانگینهای دراز مدت هم بهتر بوده است و هم اکنون ایران بهترین وضعیت را در حوضه خلیج فارس و دریای عمان دارد که ۵/ ۱۹۷ میلیمتر بارندگی داشته است و این میزان از متوسط ۵۰ ساله کشور حدود ۶۴ درصد بیشتر است و از سال آبی گذشته هم ۳۵۵ درصد بیشتر است.
محمد درویش ادامه میدهد: «اینها نشان دهنده این است که در این سه چهار ماه اوضاع خوب بوده و شواهد نشان دهنده این است که واقعاً وارد ترسالی شدهایم، اما اینکه بخواهیم بر اساس این قضاوت کنیم که خشکسالی کشور دیگر کلاً تمام شده است یا آنگونه که برخی مدیران و مسئولان میگویند که تا سال ۱۴۰۰ دیگر خشکسالی نخواهیم داشت یا حتی میگویند وارد دوره ۲۰ ساله ترسالی شدهایم اینها قضاوتهای نادرست و غیرعلمی است و نشان دهنده این است که اقلیم این کشور را نمیشناسند.» با این حال و در کمال تأسف وقتی به وضعیت آب مصرفی، حرفهای مسئولان و برنامهها و اقداماتشان در زمینه مدیریت آب نگاه میکنیم متوجه میشویم نه تنها هیچ کاری در رابطه با جلوگیری از میزان هدر رفت و حفظ منابع آبی در کشور صورت نگرفته است بلکه هیچ برنامهای هم برای آینده ندارند و همه چیز را به حرف و جلسه و اظهار امیدواریها ختم کردهاند.
به هرحال این بار باید یکی پیدا شود تا مسئولیت اتفاقات را بر عهده بگیرد. اگر خشکسالی توانست صدها هزار هکتار از مزارع و زمینهای قابل کشت را به بیابان تبدیل کند، آیا باید دست روی دست بگذاریم و اینبار بارشها و به تبع آن سیلابها باقی زمینها را از بین ببرند؟